Gnavello(-de-l'an)
Scleranthus annuus
Caryophyllaceae
Nom en français : Gnavelle annuelle.
Descripcioun :Aquelo planto, proun ramificado, se tirasso sus la sablo e lis endré trepeja. Sus si tijo se podon vèire uno à dos bando de péu crespu. Li fueio soun redo e en long. Li flour, verdo, soun pas bèn grosso e fan d'enflourejado agroumelado. La subsp. presentado eici, emé de flour gaire duberto e que trachis dins li mitan primàri, ié dison polycarpos. Coumpara emé la gnavello-renadivo.
Usanço :Fai partido dóu group (38 meno) de flour dicho "de Bach". Ramenten que lou mege, Dr Edward Bach (1886-1936), adoubè de poutingo de flour que dèvon "armounisa l'equilibre epsichique de la persouno". La gnavello permetrié de prendre de decisioun. En Poulougno, au siècle passa s'acampavo li babo de vermèu (Coccus Polonicus) que reston sus li racino pèr n'en faire un coulourant rouge.
Port : Erbo
Taio : 2 à 20 cm
Fueio : óupousado
Tipe bioulougico : Teroufite
Cicle bioulougico : Planto de l'an
Gènre : Scleranthus
Famiho : Caryophyllaceae
Ordre : Caryophyllales
Coulour de la flour :
Verdo
Petalo : 5
Ø (o loungour) flour : 1,5 à 2 mm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Si
Autour basso e auto : 0 à 1700 m
Aparado : Noun
Mai à setèmbre
Liò : Tepiero sablouso
- Sablo
- Trepadou
- Terraire safrous
Estànci : Mesoumediterran à Subaupen
Couroulougi : Paleoutemperado
Ref. sc. : Scleranthus annuus L., 1753
Bartalai
Cirsium vulgare subsp. vulgare
Asteraceae Compositae
Àutri noum : Bartarai, Guihèn.
Noms en français : Cirse commun, Cirse à feuilles lancéolées.
Descripcioun :Lou bartalai es un grand cardoun dóu gènre Cirsium que fai de 60 cm fin qu'à 2,5 m. Li fueio soun proun espinouso e remounton sus li cambo alado. Se recounèis peréu à si gròssi flour coumpausado mai auto que larjo.
Usanço :Es uno planto coumestiblo qu'èro manjado dins d'ùni païs dóu tèms de carestié. Ei poussible de manja li jóuini cambo après n'avé leva la pèu, peréu li fueio, jouino èli tambèn, emai la racino. Se fai d'emplastro emé li racino que sarien bono contro l'enflamacioun. Parié que se servié di fru pèr n'en garni li couissin.
Port : Grando erbo
Taio : 20 à 200 cm
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Cirsium
Famiho : Asteraceae
Famiho classico : Compositae
Tribu : Cardueae
Ordre : Asterales
Coulour de la flour :
Roso
Petalo : >6
Ø (o loungour) flour : Pancaro entresigna
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Mai à setèmbre
Liò : Champ
- Tepiero seco
- Escoumbre e proche dis oustau
- Ermas
Estànci : Termoumediterran à Subaupen
Couroulougi : Éurasiatico
Ref. sc. : Cirsium vulgare subsp. vulgare (Savi) Ten., 1838